KΡITIKH 9

Η δαιμονική ιεροσύνη της διαστροφής…

Επανέρχομαι μετά από καιρό στα βιβλία. Πολλά είναι αυτά που διάβασα τελευταία και για τα οποία θέλω να γράψω, σήμερα όμως σκέφτομαι να κάνω μια αυθαίρετη “ομαδοποίηση”: να γράψω για δύο (ακραία?) βιβλία που μου άρεσαν και που, χωρίς να βασίζονται σε αυτό, πατούν πολύ όμορφα επάνω στο ανθρώπινο πάθος της σαρκικής διαστροφής….

(Παρεμβάλλεται η κριτική για το βιβλίο ο «Δαιμονιστής» του Α. Κορτώ).

Tόσο ίδια, μα και τόσο διαφορετική συνάμα, η “Ιερή Παγίδα“ της Λείας Βιτάλη. Ενα από τα πιο αγαπημένα βιβλία των μπλόγγερ, αφού ήδη έχουν γράψει για αυτό οι Εαρινή Συμφωνία, Λεξημα , librofilo , Πατριάρχης , Ντροπαλός (συγγνώμη εάν παρέλειψα κάποιους).

Τι περισσότερο να γράψω εγώ για το βιβλίο? Η Λεία ακολούθησε μία από τις ιστορικές εκδοχές για την Άλωση της Πόλης και δημιούργησε ένα εξαιρετικά σωστό ιστορικό μυθιστόρημα. Το λέω αυτό γιατί η “Ιερή Παγίδα” κάνει αυτό ακριβώς που εκτιμώ στο είδος: χωρίς να ασελγεί στα ιστορικά δεδομένα, διεισδύει με θράσος στην πραγματικότητα της εποχής βοηθώντας τον αναγνώστη να κατανοήσει τις χρονικές και κοινωνικές της ιδιαιτερότητες. Διότι, όπως έχω γράψει πολλάκις, η ιστορία αποκτά ενδιαφέρον μόνον όταν ξεφύγει από την ακαδημαϊκή αποστείρωση και εισχωρήσει στα καθημερινά πάθη.

Πρωταγωνιστική φιγούρα στο βιβλίο της Λείας ο Ιάκωβος Νοταράς, ο μικρός γιος του αμφιλεγόμενου Λουκά Νοταρά, τελευταίου πρωθυπουργού του Βυζαντίου. Ο Ιάκωβος ξεκινά (χρονικά) την πορεία του στο βιβλίο ως ένας αθώος μικρός άγγελος, εξελίσσεται σε πρόσωπο κλειδί της Άλωσης και βγαίνει από αυτή κατεστραμμένος βιολογικά - αλλά έτοιμος να ηγηθεί της μεγάλης επιστροφής. Και η μεγάλη αυτή επιστροφή ξεκινά με την εκ νέου προσωπική του θυσία….

Δεν θέλω να πω περισσότερα για το βιβλίο, άλλωστε έχουν γραφεί τόσα πολλά. Εγώ θέλω να μείνω στην μαγική διαστροφή που χαρακτηρίζει την ατμόσφαιρα του έργου. Οι περισσότεροι χαρακτήρες αποπνέουν μία γλυκειά, απαγορευμένη ηδονή (για να το πω σεμνά…) σε ότι κάνουν, λένε και ζουν. Χωρίς να είναι στο προσκήνιο, ο έρωτας σε όλους τους γνωστούς συνδυασμούς υποβόσκει.

Η συνειδητή προσπάθεια των ηρώων να καταπνίξουν τις ορμές της σάρκας, τους κάνει ακόμη περισσότερο ερωτικούς - χωρίς να αναφέρω βέβαια τις ηδονικά δοσμένες σκηνές ορθοδόξων και μη ερώτων (με αποκορύφωμα την σκηνή ενός μεγαλοπρεπούς, μυητικού, σχεδόν λατρευτικού βιασμού που υφίσταται ο μικρός Ιάκωβος). Στην politically correct εποχή μας, είναι πολύ ανακουφιστικό να βλέπεις ανθρώπους του πνεύματος που δεν διστάζουν να προκαλέσουν και να μεταχειριστούν την σαρκική ηδονή ως φυσιολογικό ζητούμενο. Τρία μπράβο στην Λεία…

(Και) για αυτό το λόγο λοιπόν μου άρεσαν τα δύο βιβλία: γιατί προκαλούν ανοιχτά την αισθητική μιζέρια μας. Γιατί εκφράζουν αισθήσεις και ερεθίσματα. Γιατί έχουν άποψη και στάση. Γιατί τέλος-τέλος μπορούν να γίνουν έξοχες πηγές διαφωνίας και αμφισβήτησης. Και γιατί (ευτυχώς) απέχουν πολύ από το να είναι χλιαρά και αναίμακτα….

Δημοσιεύτηκε από τον nuwanda στο book attack (6 Σεπτεμβρίου 2007).

ΣΧΟΛΙΑ

1. Καλησπέρα από τις Βροχέλλες, Λοιπόν, δεν έκανα ποστ για το βιβλίο της Λείας, γιατί ήθελα να γράψω για τον βιασμό του Νοταρά, όπως η Λεία τον περιγράφει και σε μπάζει σε μία οθωμανική αυτοκρατορία, τόσο βουτηγμένη στες ηδονές που θα έλεγε ο μεγάλος αλεξανδρινός, όσο και στη βία.

Και το παραμύθι του μεγάλου φόβου, καλό ιστορικό μυθιστόρημα. Το παραμύθι μου άρεσε λιγάκι περισσότερο.

(Σχόλιο από ange-ta September 6, 2007)

2. Ωραίες επιλογές! Δαιμονικά…ιερές! Ή ιερά…δαιμονικές! Καλό φθινόπωρο!

( Σχόλιο από ioeu September 6, 2007)

3. Τις ευχαριστίες μου από καρδιάς. Η αλήθεια είναι ότι η Ιερή Παγίδα για κάποιο λόγο αγκαλιάστηκε και από τους μπλόγκερς φίλους. Μια ηθική ικανοποίηση για την μεγάλη ψυχική ένταση που απαιτήθηκε. Να προσθέσω μόνο ότι στα μπλογκ τους είχαν ασχοληθεί με την Ιερή Παγίδα ο reader’s diggest, η Αναγνώστρια από την Κύπρο και το Κυκλάμινο του βουνού.

(Σχόλιο από Λεία Βιτάλη September 8, 2007)

4. Τί να πω, είναι και οι δυο ως συγγραφείς (αλλά και ως πλάσματα) απολύτως αγαπημένοι. Ό,τι κι αν γράψουν έχει ήδη το ύφος τους, και με τα συγκεκριμένα ξεπέρασαν εαυτούς. Όσο για σένα, επίσης, αγαπημένος, το μόνο που μένει να επισημάνω, που μάλλον κι εσύ αυτό εννοείς είναι ότι η “σαρκική ηδονή” στα εν λόγω βιβλία δεν είναι απλώς το “φυσιολογικό ζητούμενο” αλλά αγγίζει τα όρια του υπαρξιακού (σε όλα, εξάλλου, τα άκρως ερωτικά μυθιστορήματα το ερωτικό - σαρκικό- είναι και υπαρξιακό) όπως και ο έρωτας αυτός καθ’ αυτός (νομίζω) (αλλά ίσως και να είναι γυναικείο κόλλημα περισσότερο) Φιλιά στις γυναίκες της ζωής σου, η… νονά λέω

(Σχόλιο από alef September 8, 2007)

5. Καλημέρα, ange-ta, η συγκεκριμένη σκηνή είναι από τις πιο εντυπωσιακές που έχω διαβάσει ποτέ. Σίγουρα έπαιξε ρόλο και το θεατρικό παρελθόν της συγγραφέως…

(Σχόλιο από nuwanda September 9, 2007)

6. Αγαπητή μας Λεια, εμείς σε ευχαριστούμε για το πολύ ωραίο βιβλίο! Μα είναι όντως τοσα πολλά τα κείμενα για την Ιερή Παγίδα που δεν μένει να ειπωθεί άλλο τίποτε. Μόνο να διαβαστεί το βιβλίο… Να περιμένουμε καινούριο σύντομα?

(Σχόλιο από nuwanda September 9, 2007)

7. Νονα, ο έρωτας δεν μπορεί να μην είναι υπαρξιακός, είναι η πηγή της ύπαρξης άλλωστε…. Η ομαδοποίηση μου όμως, αυθαίρετη εντελώς, πιο πολύ ήθελε να εστιάσει στο γεγονός ότι η ωμή (έως διαστροφική) περιγραφή άγριων ερωτικών σκηνών μπορεί κάλλιστα να είναι υψηλή τέχνη - αρκεί να υποστηρίζεται από δημιουργό γερό και άποψη σαφή. Να το πω κι αλλιώς? Η χυδαιότητα και η αισχρότητα δεν κρύβεται στις λέξεις ή στις πράξεις αλλά στα κίνητρα….

( Σχόλιο από nuwanda September 9, 2007)

8. Το κίνητρο (η πρόθεση, δηλαδή) κάνει το γεγονός ένα άλλο γεγονός και η λεπτομέρεια. Στα σημεία κρίνεται το παν. Στην πρόθεση (κίνητρο) όσον αφορά την ιδεολογία (δεν λέω ηθική, μακριά από μας, η πνευματικότητα είναι υπεράνω ηθικής, η ηθική αστυνομοκρατείται) και στη λεπτομέρεια, όσον αφορά την αισθητική. Το ελάχιστο είναι, τελικά, κι εκείνο που μας χαρακτηρίζει. Και ναι, συμφωνώ, σε όλα συμφωνώ.

(Σχόλιο από alef September 10, 2007)